Identiteit en levensbeschouwelijke burgerschapsvorming
Onze visie op schoolidentiteit en levensbeschouwelijke burgerschapsvorming
Voila-scholen willen midden in de samenleving staan. Wij stimuleren leerlingen om vanuit een eigen identiteit bij te dragen aan die samenleving. In ons onderwijs stimuleren de professionals de leerlingen die identiteit in ontmoeting te ontwikkelen. Elke Voila-professional draagt hieraan bij. Daarbij is er ruimte voor de eigen schoolidentiteit en persoonlijke levensbeschouwelijke waarden en inspiratiebronnen. We kleuren deze visie op schoolidentiteit en levensbeschouwelijke vorming in door de volgende kernpunten van onze Voila-identiteit. Die is samen te vatten in de zin: ‘Midden in de wereld leren leerlingen zichzelf kennen en een ander begrijpen’.
- Ontmoeting als kracht
Onze Nederlandse (en ook wereldwijde) samenleving kenmerkt zich door diversiteit in cultuur, afkomst, levensbeschouwing, politieke gezindheid, gender en seksuele geaardheid. Niet zelden mondt die diversiteit uit in polarisatie. Sinds 2006 is er een verplichte burgerschapsopdracht om leerlingen kennis van die verschillende achtergronden bij te brengen. Bij Voila vinden we het belangrijk dat leerlingen andere overtuigingen en levenswijzen leren respecteren.
Dit betekent dat binnen Voila iedereen anders mag zijn, zich op een eigen manier mag uiten en dat we die diversiteit waarderen als een voorwaarde voor leren van de leerling en voor goed samenleven. We gaan uit van de gelijkwaardigheid van ieder mens. Alle professionals binnen Voila stellen zich open op en zijn nieuwsgierig naar de ander. Zij willen bijdragen aan een verdraagzame wereld, binnen en buiten de school. Daarom zijn al onze scholen ontmoetingsscholen waarin leerlingen en volwassenen elkaar (leren) ontmoeten in ieders eigenheid, in onze verschillen en overeenkomsten. De professionals hebben daarom kennis van diversiteit in de samenleving, kunnen vertrouwde en onbekende perspectieven vertalen naar de belevingswereld van leerlingen en dagen hen uit zich ertoe te verhouden.
Elke school laat zich tot dit ontmoetingsonderwijs inspireren door haar specifieke bronnen en waarden. Voila-scholen zijn ontmoetingsscholen waar elk kind ook de perspectieven die het niet van huis uit meekrijgt kan leren kennen. Een school is daarmee een ware oefenplaats voor de maatschappij.
- Midden in de wereld
De leerlingen op onze scholen worden uitgedaagd kritisch en verantwoordelijk in de wereld te staan. Ze worden gestimuleerd aan de wereld bij te dragen door kritisch na te denken en met hun eigen (onderbouwde) visie en handelen te komen.
Dit gebeurt vooral door leerlingen betrouwbare kennis aan te reiken over de ontwikkelingen en verschijnselen in de wereld, dichtbij en ver weg, vroeger en nu. Die kennis maakt hen nieuwsgierig en kritisch en nodigt hen uit te handelen vanuit een eigen, betrouwbaar moreel kompas. De professionals begeleiden leerlingen in hun zoektocht naar het geloof dat de wereld om hen heen de moeite waard is en bieden hen het vertrouwen dat vragen ook onbeantwoord en voorlopig kunnen zijn.
- Levensbeschouwelijke vorming
Elke school, elke professional maakt werk van de levensbeschouwelijke vorming van alle leerlingen. Zij doen dit vanuit schooleigen en persoonlijke waarden en inspiratiebronnen en vanuit de kerngedachten van de Voila-identiteit.
Voor elke school geldt dat leerkrachten leerlingen in aanraking brengen met levensthema’s en filosofische vragen en met kennis van levensbeschouwelijke tradities en verschijnselen. Het is daarbij cruciaal dat leerlingen en leerkrachten nieuwsgierig zijn naar andermans ervaringen, visie en levensbeschouwing. Leerlingen en professionals ervaren de veiligheid dat die van ieder individu ertoe doen.
Leerkrachten vertellen spiegelverhalen en verhalen uit verschillende levensbeschouwelijke tradities. Deze verhalen nodigen leerlingen uit hun eigen interpretatie, ervaring en creativiteit in te brengen tijdens een activiteit. Hierbij is er ruimte om de samenwerking met deskundigen van buiten op te zoeken.
Door de bezinning op en de dialoog over deze verhalen en hun levensthema’s in lessen, rituelen en vieringen maken Voila-scholen werk van levensbeschouwelijk onderwijs dat bijdraagt aan de persoonsvorming van leerlingen en aan de burgerschapsopdracht.
- De mens achter de leerling
We zien in de samenleving en daarmee tevens op scholen een toenemende prestatiedruk waarin resultaten en prestaties de ontwikkeling van leerlingen bepalen. Daaraan verbonden is er in het onderwijs een dominantie van kwalificatie: het bijbrengen van kennis en de nadruk op cognitie. Wij ontkennen de waarde van kwalificatie zeker niet. Integendeel: Voila-scholen zetten sterk in op kwalificerende basisvaardigheden.
Elke Voila-school wil naast deze nadruk ook de persoonsvormende opdracht van scholen centraal stellen. In ons onderwijs zien we de mens achter leerling: we zien kinderen in hun talent, hun kracht, hun passie, hun levensbeschouwing, hun eigen-aardigheden.
Het is daarom de opdracht voor elke professional van Voila om werk te maken van persoonsvorming en identiteitsontwikkeling van leerlingen. Fundamenteel is daarmee onze overtuiging dat geen mens volledig wordt bepaald door zijn verdiensten en prestaties, maar dat iedere leerling en collega zich gezien en gewaardeerd mag weten.